Nederlandse computerchip fabrikant ASML is het afgelopen decennia uitgegroeid tot een cruciale speler binnen de internationale tech sector. Door de handelsoorlog en oplopende spanningen tussen China en de VS komt het bedrijf echter onder druk te staan, en hierdoor is de toekomst van ASML in Nederland onzeker. Het bedrijf dat vorig jaar €28,3 miljard omzette, overweegt een vertrek uit Nederland en waarschuwt de VS voor de opkomst van Chinese chipproducenten.
Chips van ASML onmisbaar binnen steeds meer sectoren
In het pittoreske Veldhoven, een gemeente met ongeveer 47.600 inwoners, bevindt zich een van de belangrijkste techbedrijven ter wereld. ASML is een Nederlandse producent van lithografiesystemen: machines die verantwoordelijk zijn voor hoogwaardige computerchips die een essentiële rol spelen binnen next-gen computertechnologie.
Voor AI bedrijven zoals Nvidia, Microsoft en OpenAI zijn de lithografiesystemen van ASML inmiddels onmisbaar. En dit werpt zijn vruchten af. In 2024 draaide de Nederlandse tech gigant een omzet van €28,3 miljard.
AI wordt binnen steeds meer verschillende sectoren ingezet, en dit levert ongekende groeimogelijkheden voor ASML op. Online webshops, goksites en de landbouwsector hebben één ding gemeen: AI wordt steeds vaker ingezet om het aanbod te personaliseren, fraude tegen te gaan en betalingen transparanter te maken.
Zo kunnen goksites AI systemen gebruiken om te controleren op eerlijk spelverloop en fraude. Dit zou kunnen leiden tot veiligere goksites. Daarnaast kunnen bezoekers van deze veilige crypto casino’s misschien in de toekomst toegang krijgen tot gepersonaliseerde spel catalogussen, behulpzame chatbots en een verbeterde gebruikerservaring.
Bedrijfsvoering ASML belemmerd door geopolitieke spanningen
De chips machines die ASML produceert zijn tientallen meters lang en kunnen wel €350 miljoen per stuk kosten. Deze technische hoogstandjes zijn niet alleen in het Westen enorm gewild: de lithografiesystemen van ASML spelen een onmisbare rol binnen de productie van hoogwaardige elektronica in China.
Spanningen tussen Amerika en China stijgen al jaren. Als resultaat hiervan wordt ASML, en Nederland, ingezet als pion in de handel strijd tussen Beijing en de Verenigde Staten. In 2019 zette Trump Nederland onder druk om een verplichte exportvergunning in te voeren voor Chinese bedrijven.
Door deze regeling moeten Chinese bedrijven een exportbegunning aanvragen als ze bepaalde machines willen invoeren. Deze regeling werd in 2023 verder aangescherpt, en in 2024 nam de Amerikaanse overheid zelfs een aantal vergunningen in waardoor ASML machines niet geleverd mochten worden.
ASML topman Christophe Fouquet is niet blij met de handelsbeperkingen. In 2024 daalde de totale omzet op de Chinese markt naar zo’n 25% van het jaar daarvoor.
De bedrijfsvoering van ASML wordt verder onder druk gezet door de importheffingen die worden ingevoerd door Donald Trump. De Amerikaanse president kondigde onlangs importheffingen van 50% aan op Europese goederen.
Dit voorstel werd een paar dagen later ingetrokken, maar dit heeft wel gezorgd voor veel onzekerheid voor Europese bedrijven.
Onzekere toekomst voor Nederlandse tech gigant
ASML loopt in Nederland tegen sancties, beperkingen op het stroomnet en een tekort aan werknemers aan. ASML CEO Peter Wennink vermeldde in 2024 al dat het bedrijf overweegt om uit te breiden naar andere regio’s.
De Nederlandse staat pareerde dit door een subsidie van 2,5 miljard aan te bieden om het tech bedrijf tegemoet te komen en aan te moedigen in het moederland te blijven.
Tot slot waarschuwt ASML Amerika en de Nederlandse overheid dat export sancties voor de Chinese markt voor problemen kan zorgen. Lokale Chinese bedrijven zoals Huawei zijn in verhoogd tempo bezig met het perfectioneren van hun eigen chipmachines, en hierdoor kan het Westen juist zijn invloed op de Chinese tech markt verliezen.
